نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی.اردبیل. ایران.
2 دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
3 استادیار،گروه مدیریت و اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
چکیده
هدف این مقاله سنجش میزان رضایتمندی ساکنان از محیط مسکونی خود با مقایسه خانه های ویلایی (مستقل) با برج های مسکونی بود که با مورد نمونه شهر اردبیل انجام گرفته است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه به صورت نمونه گیری گلوله برفی با 100 نمونه از ساکنان برج های مسکونی و 100 نمونه از ساکنان خانه های ویلایی تکمیل گردید. داده های گردآوری شده در نرم افزار SPSS با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه‌ای میانگین رضایتمندی ساکنان خانه های ویلایی را 2.90، پایین تر از میانگین نظری (3) و میانگین رضایتمندی ساکنان برج های مسکونی را 3.18، بالاتر از میانگین نظری نشان داد. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که در متغیر جنیست در مورد رضایتمندی در خانه های ویلایی بین نظرات زن‌ها و مردان تفاوت معناداری وجود دارد ولی در مجتمع های مسکونی تفاوت معناداری وجود ندارد. در خصوص تاهل نیز تفاوت معنی داری بین این دو نوع خانه ها قابل مشاهده نیست. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که متغیرهای تحصیلات، شغل و درآمد در رضایتمندی از برج های مسکونی به لحاظ آماری تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج برای متغیرهای سن، تحصیلات، شغل و درآمد در بخش خانه‌های ویلای با رضایتمندی آن‌ها رابطه معناداری در سطح 95 درصد وجود دارد. به طورکلی، بررسی تطبیقی رضایتمندی از مساکن با الگوی ویلائی و آپارتمان های بلند منطقه 2 شهر اردبیل نشان داد که رضایتمندی از مساکن آپارتمانی بلند شهر در اکثر شاخص ها نسبت به مساکن ویلائی بیشتر است. برج های مسکونی با داشتن امنیت و راحتی، فضاهای عمومی و دسترسی، مدیریت و کنترل از همه مهمتر نزدیکی به کاربری های مهم و دسترسی حمل و نقل عمومی، جزو فضاهای مسکونی مهم و سرزنده شهر محسوب می گردند و برخلاف مسکن سنتی می توانند طیف وسیعی از گروه های اجتماعی از جمله کودکان، بزرگسالان و سالمندان را به خود جلب نماید.
کلیدواژه‌ها
اوستروفسکی،واستلاف(1371)،«شهرسازی معاصر»، ترجمه لادن اعتضادی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
بمانیان، محمدرضا (1377)، بررسی عوامل موثر بر شکل گیری ساختمانهای بلند در ایران، پایان نامه دکتری در گرایش معماری، دانشگاه تهران.
پوردیهمی، شهرام(1391)، شهر، مسکن و مجموعه ها، انتشارات آرمان شهر،ص66.
رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی و عسگری زاده، زهرا (1388)، سنجش میزان رضایتمندی سکونتی ساکنان محله نواب، پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره 41، صص 68- 53.
عزیزی، محمد مهدی (1378)، ارزیابی اثرات کالبدی- فضایی برج سازی در تهران، نشریه هنرهای زیباشماره4و5، صفحات33-46.
عینی فر، علیرضا (1384)، « نقش غالب الگوهای عام اولیه در طراحی محله های مسکونی معاصر»، نشریه هنرهای زیبا، شماره32، ص50-39.
عزیزی، محمد مهدی؛ ملک محمد نژاد، صارم (1386)، بررسی تطبیقی دو الگوی مجتمع های مسکونی (متعارف و بلند مرتبه) مطالعه موردی: مجتمع های مسکونی نور (سئول) و اسکان تهران، نشریه هنرهای زیبا، شماره22، زمستان1386، صص27-38.
لینچ، کوین (1376)، « تئوری شکل خوب شهر»، ترجمه حسیم بحرینی، تهران: دانشگاه تهران.
لینچ، کوین (1355)، سیمای شهر، ترجمه: منوچهر مزینی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
محمدزاده، رحمت (1394)، « بررسی تطبیقی الگوی مجتمع های مسکونی ویلایی و آپارتمانی»، نشریه علمی - پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی، سال19، شماره54، زمستان1394، صص-302-279.
مخبر، عباس (1363)، ابعاد اجتماعی مسکن؛ ترجمه مرکز مدارک اقتصادی- اجتماعی؛ تهران، انتشارات سازمان برنامه و بودجه.
مرادی زرگر، رضا؛ حسین زاده نعمت؛ لطفی طلب، حسن؛ شیرازی، غلام حسین و نجاتی، مجتبی (1386)، تحلیلی برتوزیع مکانی کاربری فضای سبزشهری با استفاده از GIS(منطقه 2 اردبیل): همایش بین المللی معماری و شهر پایدار: ص86
مرکز آمار ایران (1396) نتایج سرشماری نفسوس و مسکن شهرستان اردبیل، قابل دسترس در https://www.amar.org.ir.
متوسلی، محمد مهدی؛ سرمست بهرام (1389)، بررسی و تحلیل نقش مقیاس شهر در میزان حس تعلق به مکان، فصلنامه مدیریت شهری، شماره26، صفحه146-133.
یزدانی، محمد حسن؛ گراوند، لیلا و پاشازاده، اصغر (1395)، سنجش میزان رضایتمندی ساکنان مسکن مهر از کیفیت محیط مسکونی در شهر کوهدشت، نشریه علمی- پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره11، صص 150- 137.
یزدانی، محمد حسن؛ سلمانی، هاجر و پاشازاده، اصغر (1396)، بررسی رضایت مندی ساکنان مجتمع های مسکن مهر (مطالعه موردی: مجتمع های مسکن مهر اوشیب و مهر ولایت بابل، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره47، صص 253-270.
AbdoulMohit, M., Ibrahim, M. & Rashid, Y.R. )2010(. Assessment of residential satisfaction in newly designed public low-cost housing in KualaLumpur, Malaysia. Habitant International, No, 34. pp, 18-27.
Biddulph Mike, (2007), “Interoduction to Residential Layout”,Published by Elsevier Limited
Chaira et al (1995), “Time-Saver Standards for Residential BuildingTypes”, McGraw Hill Published, New York.
knapp,E; housing problems in third world, university of stuttgart,p.35. 1982. pugh, c: housing and urbanisation: A study of india; london: sage publications, chapter1,1990.
Ogu, V. I. (2002). Urban residential satisfaction and the planning implications in a developing world context: the example of Benin City, Nigeria. International Planning Studies, No. 7, Pp. 37–53.
)