نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی قزوین

2 دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

توجه به کارکرد طراحی شهری در طراحی معماری حائز اهمیت می باشد، چرا که یکی از نمودهای کالبدی بحران هویت فضای معماری و شهری؛ گسست فضایی عناصر معماری و شهری است. بر اساس پژوهش های انجام گرفته؛ در بافت های تاریخی شهرهای کهن ایران، شاهد حضور فضاهای رابطی با شکل، کارکرد و معانی متعدد میان عناصر مختلف تحت عنوان فضاهای بینابین می باشیم که در مقیاس های مختلف شهری به عنوان عامل مهم پیوند فضایی عناصر معماری و شهری به یکدیگر دانسته شده اند. از طرفی با توجه به تاثیر ماندگار فضای معماری برخوردار از روح زمان بر مخاطب؛ شناخت و کاربرد کیفیات بینابینیت به عنوان کیفیت عصر حاضر، در طراحی فضای شهری و معماری امروز حائز اهمیت می باشد. بدین منظور ابتدا به بیان نظریه های موجود در خصوص مفهوم بینابینیت و شناخت کیفیات و ویژگی های آن پرداخته و در ادامه با توجه به این که گذرهای شهری یکی از مهم ترین فضاهای بینابین در مقیاس میان شهری می باشند؛ لذا کیفیات بینابینیت در یک گذر تاریخی - گذر ساغریسازان واقع در شهر رشت - جهت شناسایی الگوهای فضای بینابین در گذرها بررسی می گردد. بدین منظور به روش اسنادی، میدانی و پیمایشی به جمع آوری اطلاعات و با روش تحقیق پیمایشی و همبستگی به تحلیل متغیرها پرداخته می شود. با توجه به نتایج بررسی ها؛ عملکردها و ویژگی های استنتاج شده از بخش مبانی نظری در ارتباط با کیفیت فضای بینابین، در این گذر پذیرفته می گردد. لذا می توان استنباط کرد؛ استفاده از کیفیت بینابینیت گذرهای شهری می تواند عاملی مؤثر در جهت پیوستگی فضای شهری و فضای معماری گردد و از این طریق در جذب افراد برای استفاده از فضاهای معماری موجود در گذر، آشنایی افراد با بنای معماری و فعالیت های درون آن در حین عبور، ایجاد انگیزه در افراد برای توقف، مشاهده و حتی مشارکت در فعالیت های هدفمند درون فضای معماری گردد. درواقع موجب رونق فضاهای معماری متصل به آن گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Comparison of Historical-based and Social-based Background of Urban Housing Spatial Pattern (Case Study: Ardebil City)

نویسندگان [English]

  • Marjan Piroliya 1
  • Jamaloddin Soheyli 2

.70- - استین؛ ک.د ( 1381 ). معماری در فضای بینابین، مترجم: رضا، رضایی معمار، شماره 2، صص. 73
در علوم اجتماعی و رفتاری، انتشارات دانشگاه یزد، یزد، چاپ اول.
 
spss - افشانی، علیرضا ( 1387 ). آموزش کاربردی
 
 بلیلان اصل، لیدا؛ اعتصام، ایرج و اسلامی، غلامرضا ( 1390 ). نقش فضای بینابین در هویت بخشی به گستر هی فضایی باف تهای تاریخی ایران، هویت
.59- شهر، شماره 8، صص. 71
 
 بلیلان اصل، لیدا ( 1387 ). تأثیر فضای بینابین در پیوستگی فضایی عناصر معماری و شهری در ایران با مطالعه موردی شهر تبریز، پایان نامه دکتری،
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
 
 بهزادفر، مصطفی و طهماسبی، ارسلان ( 1392 ). شناسایی و ارزیابی مؤلفه های تأثیرگذار بر تعاملات اجتماعی، تحکیم و توسعه روابط شهروندی در
.17- خیابان های شهری؛ نمونه مورد مطالعه: سنندج، باغ نظر، شماره 25 ، صص. 28
 
 پرتوی، پروین و صمیمی شارمی، علی ( 1388 ). بررسی و سنجش حس مکان در محلات ارگانیک و برنام ه ریزی شده، مورد پژوهشی : محلات
.23- ساغریسازان و بلوار گیلان در شهر رشت، دو فصلنامه هنرنامه معماری و شهرسازی، شماره 3، صص. 40
.109
 
تولایی، نوین ( 1382 ). فضای شهری و روابط اجتماعی، نامه پژوهش فرهنگی، شماره 5، صص. 140
 
 حسین زاده فلاحی نژاد، سمیرا و آذرگون، سیما ( 1392 ). عوامل تأثیرگذار بر فضای بینابین و تاثیر فضای بینابین بر کیفیت فضای معماری و شهری،
همایش ملی معماری، فرهنگ و مدیریت شهری.
 
 حسین زاده فلاحی نژاد، سمیرا ( 1392 ). طراحی مرکز فرهنگی و اجتماعی شهرستان شهریار با ت أکید بر مفهوم فضای بینابینی، پایان نامه
کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسامی واحد قزوین.
 
حائری، محمدرضا ( 1378 ). پابرجا بر درگاه زمان و فضا، پیوندهای معماری ایران با آینده، فصلنامه معماری و شهرسازی، شماره 52 و 53
 
حبیبی، محسن ( 1387 ). از شار تا شهر؛ تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن تفکر و تأثر، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، چاپ نهم.
 
روستایی، ابراهیم ( 1390 ). رسانه سرا با رویکرد فضای بینابین، پایا ننامه کارشناس یارشد، دانشگاه آزاد قزوین.
 
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه ( 1393 ). روش های تحقیق در علوم رفتاری، نشر آگه، تهران، چاپ بیست و ششم.
.59- 70 ، صص. 62 
 
شاهچراغی، آزاده ( 1382 ). جهان بدون مرز فضای بدون مرز، فصلنامه تخصصی معماری شهرسازی، شماره 71
 
 شاهچراغی، آزاده ( 1384 ). جهان بینابین پایگاه چند رسان های، پایا ننامه کارشناس یارشد، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز.
 
 شایگان، داریوش ( 1381 ). افسون زدگی جدید هویت چهل تکه و تفکر سیار، نشر پژوهش فرزان روز، تهران، چاپ سوم.
 
 فراشی، رضا ( 1391 ). خانه ادیان در فضای بینابین، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد قزوین.
 
قنبران، عبدالحمید و جعفری، مرضیه ( 1393 ). بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای تعاملات اجتماعی در میان ساکنان محله مسکونی نمونه موردی : محله
.57- درکه تهران، نشریه علمی پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 7، صص. 64
.95
 
کاشانی جو، خشایار ( 1389 ). بازشناخت رویکردهای نظری به فضاهای عمومی شهری، نشریه هویت شهر، شماره 6، صص. 106
 
گل، یان ( 1378 ). زندگی در فضای میان ساختما نها، مترجم: شیما، شصتی، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران، چاپ اول.
 
گل، یان ( 1392 ). شهر انسانی، مترجمین: علی، غفاری و لیلا، غفاری، موسسه علم معمار، تهران، چاپ اول.
48 نشریه علمی – پژوهشی انجمن علمی معماری و شهرسازی ایران، شماره 13 ، بهار و تابستان 1396
 
لفافچی، مینو و جهاندار، نسیم ( 1391 ). حریم و مرزهای بینابینی در فضای معماری سنتی ایران با رویکردی بر ترویج الگوهای بومی در معماری
معاصر ایران، همایش ملی صد سال معماری و شهرسازی معاصر ایران.- نقشه وضع موجود شهر رشت، شهرداری رشت، ساختمان مرکزی.