هاجر ناصری اصفهانی؛ مهین نسترن؛ رسول بیدرام
چکیده
بافت‌های تاریخی مزیت نسبی شهرهای کهن هستند که در رویکردهای رقابت‌پذیری شهری توانایی جذب سرمایه‌های انسانی و اقتصادی را دارند؛ اما هنگامی این مزیت تبدیل به مزیت رقابتی می‌شود که برند مکان توانایی ...
بیشتر
بافت‌های تاریخی مزیت نسبی شهرهای کهن هستند که در رویکردهای رقابت‌پذیری شهری توانایی جذب سرمایه‌های انسانی و اقتصادی را دارند؛ اما هنگامی این مزیت تبدیل به مزیت رقابتی می‌شود که برند مکان توانایی خلق تصویر یگانه ارزشمند را در ذهن ذی‌نفعان خود داشته باشد. هرگونه برنامه‌ریزی و طراحی در راستای ارتقا برند مکان، نیازمند شناسایی دقیق وضع موجود و ادراک ذی‌نفعان مکان است؛ در این میان بررسی تصویر ذهنی ذی‌نفعان داخلی مکان اعم از ساکنان، صاحبان کسب و کار و شهروندان که تعیین کننده برند درونی بافت است بسیار حائز اهمیت می‌باشد؛ زیرا تا بافت شهری برای ذی‌نفعان داخلی خود نتواند ارزش‌آفرینی، خلق تصویر مثبت و رضایت خاطر ایجاد کند در جلب رضایت ذی نفع خارجی اعم از گردشگران و سرمایه‌گذاران نیز ناموفق است. از این رو این مطالعه با هدف بررسی برند درونی بافت تاریخی شهر اصفهان با روش نظریۀ زمینه‌ای استراوس و کربین، تصویر ذهنی ذی‌نفعان داخلی با انجام مصاحبه‌های عمیق از 245 نفر در پنج محله تاریخی جوباره، دردشت، جلفا، تخت فولاد و نقش جهان مورد بررسی و تحلیل قرار گفت. دستاورد این پژوهش حاکی از آن است که تصویر برند بافت تاریخی شهر اصفهان از منظر ذی‌نفعان داخلی، متشکل از جذابیت‌های میراث ملموس و ناملموس فرهنگی، سازگاری اجتماعی در مقابل تعارض اجتماعی، گونه فعالیت‌های اقتصادی و تعامل اجتماعی است که عواملی مانند مسائل کالبدی، اجتماعی آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بر میزان تمایل به بافت در جنبه‌های مختلفی نظیر سکونت، سرمایه‌گذاری و بازدید و گذراندن اوقات فراغت در بافت اثر می‌گذارد و به دنبال آن، در برخی محله‌های تاریخی منجر به رکود اقتصادی، عدم سرزندگی اجتماعی و خروج سرمایه از بافت می‌شود. تصویر ذهنی غالب مخاطبان در محله جوباره بر اساس هویت اجتماعی آن و سکونت کلیمیان، در محله جلفا بر هویت اجتماعی و اقتصادی محله اعم از سکونت ارامنه و فعالیت‌های سرگرمی و تفریحی و خرید، در محله دردشت بر هویت فرهنگی ملموس و ناملموس اعم از مناسبت‌های مذهبی و بناهای تاریخی، در محله نقش جهان بر هویت فرهنگی و اقتصادی شامل شکوه و عظمت میدان نقش جهان و وجود بازار بزرگ صنایع دستی اصفهان و در محله تخت فولاد بر هویت فرهنگی آئینی مبنی بر مراسم و آئین‌های مذهبی شکل گرفته است.
