نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• الناز بهزادپور ¹
• محمدرضا فرزاد بهتاش ²
• زهرا سادات سعیده زرآبادی ³

¹ دانشجوی دکترای تخصصی شهرسازی، دانشکده فنی مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

² استادیار گروه شهرسازی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ دانشیار گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

امروزه توسعه شهری دانش‌بنیان بعنوان ابزاری استراتژیک جهت دستیابی به شهردانش‌بنیان و افزایش رقابت‌پذیری شهری درنظر گرفته می‌شود. ادبیات نظری موجود نشان می‌دهد که مفهوم نوآوری به عنوان نیروی محرک اصلی توسعه شهری دانش‌بنیان که منجر به رقابت‌پذیری در سطوح متعدد می‌گردد، معرفی شده است. اما شاکله‌های اصلی(عوامل و جریان‌های) این مفهوم و یا به اصطلاح مکانی‌سازی نوآوری که نقطه اتصال این مفاهیم به یکدیگر است، مورد شناسایی قرار نگرفته است. بنابراین هدف اصلی پژهش فوق، پوشش این بخش از شکاف نظری در ادبیات جهانی در مکانی‌سازی توسعه شهری دانش‌بنیان رقابت‌پذیر(نواحی‌نوآور) در کلان‌شهر تهران است. پژوهش فوق ازنظر هدف کاربردی، گردآوری اطلاعات از نوع مطالعات اسنادی در قالب تحلیل محتوا و مصاحبه‌های تخصصی با 20 نفر از خبرگان و به‌صورت دلفی است. 54 محرک مؤثر بر وضعیت آینده توسعه شهر دانش‌بنیان رقابت‌پذیر، کلان‌شهر تهران در قالب 14 مولفه و 6 بعد (نهادی- سازمانی، اقتصادی، کالبدی، اجتماعی- فرهنگی، فعالیتی- عملکردی و فن‌آوری- ارتباطات) احصاء شده و در ادامه با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم افزار MICMAC پردازش شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که 14 محرک، مؤثرترین بر وضعیت آینده توسعه شهر دانش‌بنیان رقابت‌پذیر کلان‌شهر تهران شناخته‌شده است، که از میان آنها، تعداد شش محرک تاثیرگذار اصلی(فرهنگ تصمیم‌گیری بر پایه دانش، همیاری عاملان دانش و تصمیم‌گیران در اشتراک‌گذاری دانش، تعامل میان سازمانی، چارچوب قانونی حمایتی فعالیت‌های دانش‌بنیان، سرمایه‌گذاری دولت در فعالیت‌های دانش‌بنیان، همکاری استراتژیک و شبکه‌سازی میان سازمانی) در بعد نهادی-سازمانی و تعداد پنج محرک(کسب و کار دانش‌بنیان، زیرساخت مکان‌های دانش ، شاخص رقابت‌پذیری شهری جهانی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سرانه تولید ناخالص داخلی شهر، جایگاه بین‌المللی محیط کسب و کار و نوآوری شهر) در بعد اقتصادی را پوشش می‌دهند

کلیدواژه‌ها

• "شهر دانش بنیان"
• "توسعه شهری دانش بنیان(KBUD)"
• "رقابت‌پذیری شهری"
• "نواحی نوآور"

عنوان مقاله [English]

Reading the currents and factors affecting the future development of the city of competitive knowledge-based (Innovation Districts) of Tehran metropolis

نویسندگان [English]

• elnaz behzadpoor ¹
• Mohammad Reza Farzad Behtash ²
• Zahra Sadat Saeideh Zarabadi ³

¹ Ph.D. Student of Urban Planning, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor, Department of Urban Planning, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. Author responsible for correspondence.

³ Associate Professor, Department of Urban Planning, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Today, knowledge-based urban development is considered as a strategic tool to achieve city-building and increase urban competitiveness. The existing theoretical literature shows that the concept of innovation has been introduced as the main driving force of knowledge-based urban development that leads to competitiveness at various levels. But the main structures (factors and currents) of this concept or the so-called innovation mechanization, which is the connection point of these concepts, have not been identified. Therefore, the main purpose of the above research is to cover this part of the theoretical gap in the world literature in mechanizing the urban development of competitive knowledge-based (Innovation Districts) in the metropolis of Tehran.
The purpose of the above research is to collect information in the form of documentary studies in the form of content analysis and specialized interviews with 20 experts in Delphi. 54 drivers affecting the future development of the city of competitive knowledge-based, metropolis of Tehran in the form of 14 components and 6 dimensions (institutional-organizational, economic, physical, socio-cultural, activity-functional and technology-communication) are counted and Then it is processed by structural interaction analysis method in MICMAC software. Findings indicate that 14 stimuli are the most effective on the future development of the competitive knowledge-based city of Tehran metropolis, of which six are the main influential stimuli (culture of knowledge-based decision-making, cooperation of actors Knowledge and decision makers in knowledge sharing, inter-organizational interaction, legal framework to support knowledge-based activities, government investment in knowledge-based activities, strategic cooperation and inter-organizational networking) in the institutional dimension- Organizational And five drivers (knowledge-based business, knowledge-based infrastructure, global urban competitiveness index, foreign direct investment, per capita GDP, international position of business environment and urban innovation) in They cover the economic dimension, which indicates the prominent role of governments and organizations,

کلیدواژه‌ها [English]

• "Knowledge-Based City"
• "Knowledge-Based Urban Development (KBUD)"
• " Urban Competitiveness"
• "Innovation Districts"