نویسندگان
دانشگاه کردستان
چکیده
مقاله ی حاضر، به مطالعه ی تطبیقی دو هنر معماری و سینما پرداخته است؛ رویکرد این مطالعه، آموزش معماری و هدف اصلی آن، استفاده از قابلیت های سینما در راستای تحقق این رویکرد میباشد. با توجّه به مطالعات تطبیقی و نیز تئوری های مرتبط با تاویل اثر هنری پانوفسکی، رویکردی آموزش محور به این پژوهش ها داده شده است. آیا سینما، میتواند به عنوان ابزار مناسب در آموزش معماری مورد استفاده قرار گیرد؟ پاسخ به سؤال و بررسی این فرضیه که "سینما به عنوان ابزار آموزشی معماری، مناسب و کارآمد است"، در گرو پاسخ به سؤالات فرعی است: 1. خروجی کار دانشجویان معماری در صورت نمایش یک فیلم، نسبت به دانشجویان دیگر که از این ابزار محروم بوده اند، چه تفاوتی دارد؟ 2. در صورت بهبود کیفیت اسکیس ها به روش پیشنهادی، میزان تأثیر و چگونگی این روش به چه صورت در کار دانشجویان نمود می یابد؟ این مقاله بر مبنای مطالعات استدلالی-منطقی و بهروش بررسی میدانی همراه با تحلیل کیفی در راستای رویکرد پدیدارشناسانه ی نمادها است. هدف مقاله ی پیشرو، رسیدن به روشی کارآمد جهت افزایش راندمان آموزش معماری است و یکی از راهحل های مناسب برای رسیدن به این منظور، بهرهگیری از پتانسیل های هنر سینما است. طی خروجی های پژوهش بر مبنای تحلیل کیفی داده ها، مشخص گردید که 75% نمرات Aو Bبه گروهی تعلق گردید که از ابزار فیلم برای آموزش بهره گرفته بودند، این در حالی است که تنها 43.75% از گروه دیگر که محروم از این ابزار بودند توانستند نمرات Aو Bرا کسب کنند؛ به طوری که 81.25% اسکیس های گروه الف به لحاظ معنایی و 62.5% آنها به لحاظ فرمی از فیلم نمایش داده شده به صورت آشکار یا پنهان بهره جستهاند. از بررسیها و آنالیزهای صورت گرفته میتوان چنین نتیجه گرفت که این فرضیه که "سینما به عنوان ابزار آموزشی معماری، مناسب است." صحیح بوده و میزان و چگونگی آن در حوزهی عینی و ذهنی بررسی گردیده است.
کلیدواژهها
آلنپو، ادگار (1388). داستانهای شگفتانگیز، ترجمه: محمود سلطانیه. چاپ دوم، تهران: انتشارات جامی.
اخوت، هانیه؛ امیرخانی، آرین و پورجعفر، محمدرضا (1388). تحلیل تطبیقی مفهوم حرکت در فضای سینما و معماری، کتاب ماه هنر، آبان ماه، صص. 12-16.
پناهی، سیامک (1386). انسان متعفن، مجموعه شعر، تهران: انتشارات قاضی.
پنز، فرانسوا و تامس، مورین (1388). سینما و معماری، ترجمه: شهرام جعفرینژاد، چاپ دوم، تهران: انتشارات سروش.
حفیظی، میعاد (1387). سینمای معماری، معماری سینما، منظر، سال اول (صفر)، صص. 29-28.
خشنود شریعتی، آذین (1389). فضا در معماری سینما، آینه خیال، شماره 11، صص. 77-70.
دانشپور، عبدالهادی؛ رضازاده، راضیه؛ سجودی، فرزان و محمدی، مریم (1392). بررسی کارکرد و معنای فرم شهر مدرن از منظر نشانهشناسی لایهای، نامه معماری و شهرسازی، سال ششم (11)، صص. 88-71.
رضازاده، راضیه و فرهمندیان، حمیده (1389). انعکاس فضای شهری در سینمای نوین ایران، هنرهای زیبا، پاییز 1389، 42، صص. 24-13.
ساتر، یواخیم (1381). تجربهی واقعیت خیالی، نقل از کتاب سینما و معماری فرانسوا پنز، ترجمه: شهرام جعفرینژاد. تهران: انتشارات سروش.
سارتر، ژانپل (1348). اندیشهها و انسان، ترجمه: فرجالله ناصری. تهران: فرمند.
عبدی، ناهید (1391). درآمدی بر آیکونولوژی (نظریه و کاربرد مطالعۀ موردی نقاشی ایرانی)، تهران: سخن.
غنجی، راضیه (1389). گفتوگو با شادمهر راستین، بیشتر از منظر پدیدارشناسی به سینما و معماری نگریستهایم. آینه خیال، شماره 11، صص. 79-78.
فرهمندیان، حمیده و رضازاده، راضیه (1388). فیلم به عنوان یک ابزار برای آموزش طراحی شهری، نامه معماری و شهرسازی، سال دوم (3)، صص. 80-65.
گروتر، یورگ (1369). زیبا شناختی در معماری، ترجمه: جهانشاد پاکزاد. تهران: نشر معمار.
گوهرپور، حسن (1389). خشتهایی که نماهای سینما میشوند، آینه خیال، شماره 11، صص. 84-80.
مختاباد امرئی، مصطفی و پناهی، سیامک (1386). بررسی و تحلیل نقش معماری داخلی در تجلی معنا در فیلمهای علمی - تخیلی، هنرهای زیبا، تابستان 1386، 30، صص. 118-107.
میرزامحمدی، علی (1391). تحلیل کیف داده با ATLAS.ti، تهران: انتشارات دانشگاهی کیان.
نصری، امیر (1391). خوانش تصویر از دیدگاه اروین پانوفسکی، فصلنامه کیمیای هنر، سال اول، 6، صص. 7-20.
نقیزاده، محمد (1384). مبانی هنر دینی در فرهنگ اسلامی، جلد اول، چاپ اول. تهران: نشر دفتر نشر و فرهنگ اسلامی.