نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه فتوحی اهل ¹
• آزیتا بلالی اسکویی ²
• یاسر شهبازی ³

¹ دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشکده معماری و شهرسازی

² دانشکده معماری و شهرسازی - دانشگاه هنر اسلامی تبریز

³ دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

چکیده

منظر بطور عام و منظرشهری بطور خاص، در برابر خطرات فزاینده‌ی طبیعی، انسانی و انسان‌ساخت رو به اضمحلال می‌رود. این جریان در کشور ایران، در مقایسه با بسیاری از سرزمین‌های دیگر از حالت شکننده‌تری برخوردار است. زیرا، از یک طرف توسعه مصنوع انواع ارزش‌های منظرین را تحت هجوم قرار داده است و از طرف دیگر رخدادهایی چون سیل بر تخریب آن تشدید می‌کند. منظر بُعدی از ابعاد مکان محسوب می‌شود که با مفاهیمی چون اینجا و آنجا و پی‌گاه‌های صحنه‌ای حوزه‌های طبیعی و مصنوع در قالب‌هائی چون چشم‌انداز زمین و چشم‌ انداز شهر تبیین می‌شود. شناخت ویژگی‌های آن با کیفیت‌هائی چون غنای حسی، تنوع، جذابیت و دعوت‌کنندگی مفهوم پیدا می‌کند. این پژوهش بر آن است که ضمن شناخت و معرفی تاب‌آوری منظر شهری در مقابل سیل نسبت به تقویت و بهینه‌سازی آن بکوشد. با یک انگاشت عملگرایانه و رویکرد عمدتاً کمی تاب‌آوری در منظر شهری پُل‌دختر با هدف کاربردی بررسی شد. برای داده‌پردازی از نقشه‌های مختلف مکان‌مبناء و برای تحلیل از نرم‌افزارهای هوشمند، بویژه City Engine استفاده شد. یافته‌اندوزی‌ها نشان می‌دهد که با استناد به نقشه‌های پایه هوشمند از یکطرف جریان‌های متداول و عادی توسعه غنای حسی، جذابیت و کارائی مناظر پایه را در مسیر سازندگی بهتر بکار گرفت و از طرف دیگر در شرایط بحرانی از بسترهای منظر، حریم رودخانه‌ها و دامنه ارتفاعات و محورهای شهری و میراث مصنوع و طبیعی تاریخی حفاظت نمود.

کلیدواژه‌ها

• منظرشهری
• تاب‌آوری
• بهینه سازی
• سیلاب
• پُل‌دختر

عنوان مقاله [English]

Optimization of Townscapes with Emphasize on Flood Resiliency

نویسندگان [English]

• Fatemeh Fotouhi Ahl ¹
• Azita Belali oskoyi ²
• Yaser Shahbazi ³

¹ Faculty of Architecture and Urbanism - Tabriz Islamic Art University (TIAU)

² Faculty of Architecture and Urbanism - Tabriz Islamic Art University (TIAU)

³ Architecture and Urbanism Faculty, Tabriz Islamic Art University

چکیده [English]

Landscapes in general and townscapes in specific are vulnerable confronting various natural and non-natural risks. This condition is more fragile than in other countries in Iran. Because from one hand natural disasters such as floods and earthquakes threaten this region. On other hand, the built environments of this country are threatened by natural disaster consequences, as well as the weakness of inadequate construction trends. Townscapes and landscapes are together one of the main features or dimensions of places which are very sensitive against various disasters compared with other place dimensions such as function and management. This feature of the place is going to be defined by concepts such as here and there as well as consequences that occur in different zones and areas of communities. This research is going to evaluate the resilience of townscape relating to environmental qualities including efficiency, richness, attraction, and variety. In addition, ongoing research wants to evaluate this situation regarding flood vulnerability, special with emphasis on the spring 2019 flood in Pole-Dokhtarcity, Lorestan province. City engine analytical software has been used for analysis and findings trends. For data gathering trends three sources have been used; 1- The information from the city’s master and detailed plans. 2- Official data from 2019 flood variables. 3- Filed study on Pole-Dokhtar urban area. The findings of the research reveal implications and the requirements of specific consideration to land slope, river sphere, and soil basement for maintenance of environmental qualities of the urban landscape.

کلیدواژه‌ها [English]

• Townscape
• Resilience
• Optimization
• Flood
• Pole-Dokhtar